22 April 2025

ABP desinvesteert – een beetje

ABP is het pensioenfonds voor ambtenaren in Nederland. Met een totale investering van zo’n 500 miljard euro is het het grootste pensioenfonds van Europa en een van de grootste ter wereld. Het beweert in zijn beleggingsbeleid een “duurzaam universum” te bevorderen, maar het bewijs hiervoor is vaak moeilijk te vinden.

 

ABP draait over het algemeen langzaam: toen het uiteindelijk akkoord ging met desinvestering uit fossiele-brandstofproducerende bedrijven, duurde het nog een paar jaar om het proces te voltooien. Bovendien worden updates over de investeringen pas met een vertraging van drie maanden gepubliceerd (er zijn uitzonderingen: het recente besluit om Tesla te dumpen werd relatief snel genomen en aan de pers bekendgemaakt).

Jarenlange druk

Activisten voeren al jaren campagne om ABP te dwingen om haar investeringen in bedrijven die medeplichtig zijn aan de illegale bezetting van Palestina door Israël terug te trekken. Eind juni 2024 investeerde ABP nog steeds in bedrijven zoals Caterpillar (€ 242 miljoen), Booking Holdings (moederbedrijf van Booking.com) (€ 235 miljoen), Cisco Systems (€ 361 miljoen) en Motorola (€ 341 miljoen). Bovendien bevatte de lijst van bedrijven waarmee ABP in 2023 “engagement” had uitgevoerd over kwesties op het gebied van bestuur, milieu of mensenrechten, geen van deze bedrijven.

Alle ogen waren dan ook zowel gericht op de zojuist gepubliceerde, geactualiseerde lijst met investeringen per eind 2024, als op de lijst met bedrijven waarmee in 2024 engagement werd gedaan, die tegelijkertijd openbaar werd gemaakt.

ABP stopt met Booking, farmaceut Teva en Coke USA

Eindelijk is er wat goed nieuws. Booking Holdings en Motorola schitteren door afwezigheid van ABPs investeringen, net als Teva Pharmaceuticals, Coca-Cola USA en een aantal relatief kleine Israëlische bedrijven waarin ABP voorheen aandelen bezat. Redenen voor de desinvesteringen worden niet gegeven, maar uit de lijst van bedrijven waarmee ABP in 2024 heeft geëngaged, blijkt dat ABP met Booking Holdings blijkbaar in gesprek was over “goed ondernemingsbestuur, belasting en bedrijfsethiek”, maar niet over mensenrechten. In het geval van Teva en Coca-Cola USA was er wel sprake van een dialoog over mensenrechten. Dit betekent niet per se dat ABP mensenrechtenkwesties met betrekking tot Israël en Palestina heeft aangepakt, maar daar kunnen we wel op hopen.

Foto van wijlen aartsbisschop Tutu van Zuid-Afrika, die ABP al vertelde niet in apartheid te investeren.

Wijlen aartsbisschop Tutu van Zuid-Afrika, die ABP al vertelde niet in apartheid te investeren. © Elke Wetzig

Investering in Caterpillar verdubbeld

Eind 2024 investeerde ABP nog steeds in Caterpillar. Er is echter eindelijk enige dialoog over mensenrechten ontstaan. De BDS-beweging verwacht dat ABP Caterpillar volledig zal laten vallen als het bedrijf niet stopt met de export van materieel naar Israël, met name de D9-bulldozer die gebruikt wordt bij de sloop van Palestijnse huizen. In plaats daarvan heeft ABP zijn investering in Caterpillar bijna verdubbeld tot € 463 miljoen.

ABP heeft eveneens zijn investering in Siemens en IBM verhoogd en is met beide bedrijven in gesprek over mensenrechtenkwesties. Het heeft ook zijn belang in Cisco vergroot tot € 553 miljoen, en heeft niet eens geprobeerd om met hen in gesprek te gaan over welke zorgwekkende kwestie dan ook.

Iets minder slecht

Hoewel ABP dus erkenning verdient voor de genomen stappen, moet het zijn acties intensiveren en volledig desinvesteren uit bedrijven die blijven profiteren van de illegale bezetting door Israël. Anders wordt het medeplichtig aan oorlogsmisdaden en riskeert het zowel reputatieschade als juridische stappen.

BDS Nederland op Twitter