Daags na “Charlie” verbiedt VU bijeenkomst over Palestina

De Vrije Universiteit heeft een bijeenkomst van de ‘Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina’ (SRP) op het laatste moment verboden. Argument: studenten of personeelsleden van de VU zouden zich ‘uitgesloten’ en ‘niet veilig’ hebben gevoeld. Die verklaring volstaat geenszins om het paardenmiddel van een verbod in te zetten. Tenzij de VU overtuigende voorbeelden kan overleggen over de ernst en omvang, lijkt het erop dat het bestuur is gezwicht voor druk vanuit de Israël Lobby. 

De bijeenkomst van de SRP van dinsdagavond 13 januari zal nu plaatsvinden op een locatie buiten de VU: Nelson Mandela Centrum, 1e Weteringplantsoen 2C, Amsterdam. De organisatie verwacht – mede als gevolg van het verbod – een grote opkomst. Aanvang: 19.00 uur.

Achtergrond

Dinsdagavond 13 januari zou aan de Amsterdamse Vrije Universiteit (VU) een Palestina Forum plaatsvinden: een debat over de Israëlische bezetting van Palestina en de manieren waarop die vanuit Nederland effectief bestreden kan worden. Het debat werd georganiseerd door de groep ‘Studenten voor Rechtvaardigheid in Palestina’ (SRP), en had de goedkeuring van het College van Bestuur van de universiteit.
Maar op maandag 12 januari trok het college die goedkeuring op het allerlaatste moment in. VU.nl:

Jaap Winter, voorzitter VU: “Wij vinden dat het op de universiteit uiteraard mogelijk moet zijn om een open en eerlijk debat te voeren over lastige, gevoelige en controversiële onderwerpen, zoals de Palestijnse kwestie. Wij hebben vandaag gemerkt dat in het licht van de maatschappelijke onrust ontstaan door de gebeurtenissen van vorige week, het debat gevoelens van uitsluiting en onveiligheid oproept binnen de universitaire gemeenschap. Daarom hebben wij onze beslissing herzien en besloten om nu dit debat niet te laten plaatsvinden.”

De SRP zet zich onder meer in voor het verbreken van academische samenwenwerking met Israël, als onderdeel van de academische boycot waartoe de BDS Movement heeft opgeroepen. VU.nl:

Jaap Winter:

Dit is niet het beleid van de Vrije Universiteit en wij nemen ook expliciet afstand van dit standpunt. Onze universiteit heeft een lange traditie van dialoog en gesprek, een academische  boycot vinden wij daar niet mee te verenigen. We hebben een zeer diverse studentenpopulatie. Een belangrijke voorwaarde om die diversiteit optimaal tot haar recht te laten komen is dat de universiteit voor alle studenten, ongeacht hun achtergrond een veilige plek is.

SRP in een reactie:

Toen SRP in oktober een aanvraag deed om te flyeren in de Centrale Hal van de VU werd deze afgewezen met de reden dat de VU “onpartijdig” zou zijn. Maar juist door ons geen ruimte te geven kiest de VU partij.

SRP wordt niet toegestaan om te pleiten voor een academisch boycot van Israël, maar in diezelfde week spraken op de VU, samen met de Israëlische Ambassadeur, de decaan en een hoogleraar van Haifa University.

SRP roept op tot een boycot van o.a. Haifa University. Haifa University heeft tijdens ‘Operation Protective Edge’, de massa-slachting in de zomer, fondsen staan werven voor Israëlische soldaten die meevochten tijdens het grondoffensief. Ook hebben ze beurzen aan deze soldaten aangeboden.

en:

Intussen wordt SRP aangevallen. Zo wordt SRP bijvoorbeeld ongegrond verweten antisemitisch te zijn. Op de evenementenpagina van het forum werd er door een nepprofiel met Arabische naam een comment geplaatst dat de VU ‘Jodenvrij’ moest worden gemaakt. Binnen 11 minuten werd hier een screenshot van gemaakt, dit werd vervolgens verspreid op verschillende pro-Israelpagina’s. Het account bleek pas vlak voor het plaatsen van de comment in kwestie te zijn aangemaakt: het was een nepaccount.

Om wie gaat het? In welke aantallen? En vooral: waarom? 

Eén dag nadat de vrijheid van meningsuiting miljoenen mensen op de been bracht, verbiedt de VU een studentenbijeenkomst. Het argument: de universiteit moet voor iedereen een ‘veilige plek’ zijn, en in zijn gewenste diversiteit geen gevoelens van uitsluiting oproepen. Bij wie dat zou zijn gebeurd, en in welke mate en aantallen, wordt door de VU niet gespecificeerd. En vooral het waarom ontbreekt. Een logische vraag: waarom zouden personen zich uitgesloten voelen van een bijeenkomst waarop zij hartelijke welkom zijn? Om te kunnen beoordelen of het inzetten van een paardenmiddel als dit verbod gerechtvaardigd is, dient de VU man en paard te noemen. Hier ligt – daags na Charlie – een urgente taak voor de media.

Volop ruimte voor pro-Israëlisch geluid

Belangrijk gegeven hierbij is dat de VU volop aandacht schenkt aan de Israëlische gezichtspunten, waarbij bovendien sprake is van actieve uitsluiting door het College zelf van een Palestijns tegengeluid. Een voorbeeld is de toespraak door afgevaardigden van Haifa University, vergezeld door de Israëlische ambassadeur, waarbij het de SRP werd verboden om in de centrale hal te flyeren. Niet alleen tijdens de bijeenkomst, maar een week lang. Een ander voorbeeld is de collegereeks van het CIDI, die ook komend jaar door de VU wordt aangeboden (goed voor 7,5 ECTS), waarin het zionistisch-Israëlische gezichtspunt wordt gepresenteerd.

Israël Lobby

Het door de VU uitgevaardigde verbod is om nog een andere reden belangrijk. Het verbieden van universitaire bijeenkomsten over Palestina is in de Verenigde Staten al jaren aan de orde van de dag, waarbij dezelfde terminologie wordt gebruikt als door de VU. Websites als Mondoweiss hebben artikelen gepubliceerd, waaruit blijkt dat pro-Israëlische belangenorganisaties druk uitoefenen op universiteiten om bijeenkomsten te verbieden. In Nederland maakt het weren van pro-Palestijnse geluiden op universiteiten ook deel uit van de agenda van pro-Israëlische belangenorganisaties. Gezien de goede relaties tussen de VU en organisaties als het CIDI ligt voor de hand dat hier precies hetzelfde gebeurd is als in de VS.

Openstaande vragen

Bestaan er werkelijk zwaarwegende redenen voor het verbod? En zijn die redenen reëel?

• Hoeveel mensen voelen zich ‘niet veilig’? Tientallen? Honderden?

• Hoe hebben ze zich gemeld? Is de VU platgebeld of -gemaild? Was het een georganiseerde actie?

• Maar vooral: waarom voelen ze zich ‘uitgesloten’ en ‘niet veilig’? Is dit überhaupt serieus te nemen? Is bijvoorbeeld sprake van dreigementen?

•  Hoe ligt dat ten aanzien van bijeenkomsten over Israël?

• Garandeert het College dan ook dat niemand ‘uitgesloten’ wordt, of handelt het dan juist anders?

• Werkt de VU qua studieprogramma ook samen met Palestijnse belangenorganisaties, of alleen die van Israël?

•  Heeft de Israël Lobby, bijvoorbeeld het CIDI, druk uitgeoefend op het College?

Bronnen en informatie
– https://www.facebook.com/palestinasolidariteit
– http://vu.nl/nl/nieuws-agenda/nieuws/2015/jan-mrt/dinsdag-geen-debat-palestijnse-kwestie-op-de-vu.asp

– organisatie debat: [email protected]