“Geen land staat boven de wet”

Afgelopen vrijdag 31 januari 2025 is onder auspiciën van de Progressive International (opricht door o.m. Naomi Klein, Arundhati Roy, Yanis Varoufakis) een negental landen uit het globale zuiden bij elkaar gekomen om The Hague Group op te richten. Hun doel is interstatelijke actie bij de VN tegen Israël te coördineren, tegenover het genocide voedende Westen met hun dubbele moraal.

Coördinator van de Progressieve Internationale, Varsha Kandikota-Nellutla van de Progressive International sprak van de noodzaak van de oprichting van de Den Haag Groep “in een wereld waar machtige landen straffeloos handelen, moeten we samen staan om de beginselen van gerechtigheid, gelijkheid en mensenrechten te verdedigen.” Zuid-Afrika’s minister van Internationale Betrekkingen en Samenwerking,  Ronald Lamola zei: “De formatie van de Den Haag Groep is een duidelijke boodschap – geen staat is  boven de wet, en geen misdaad blijft onbestraft”. Ook Francesca Albanese toonde zich blij: “Dit is het beste nieuws in tijden uit kringen van beleidsmakers. Laten we het realiteit maken!”

Masafer Yatta

Een paar uur na de inauguratie van president Trump in de VS verhuisde het onmenselijke Israëlische geweld van Gaza naar de Westoever van de Jordaan. Israël startte daar Operation Iron Wall, met een referentie aan het vroege zionisme. Kolonisten startten aanvallen onder andere in Masafer Yatta, waar de gelauwerde documentaire No Other Land speelt. Het bezettingsleger is Jenin binnengetrokken en de Palestijnse Autoriteit helpt ze een handje. Er zijn meer dan twintig doden gevallen onder wie de twee-jarige Laila Al-Khatib. Gisteren nog heeft de bezetter twintig huizen opgeblazen in Jenin.

Morele overwinning

In Washington DC liet de nieuwe regering er geen gras over groeien om haar steun uit te spreken voor de kolonistendroom van een leeg Gaza. Te midden van deze retoriek voelen de Palestijnen zich gesterkt door de afgedwongen wapenstilstand en gevangenenruil van wel 50 Palestijnen tegen een enkele Israeli. De morele overwinning ligt sowieso aan Palestijnse zijde, die ondanks de door Israël veroorzaakte hongersnood van gezondheid blakende Israëli’s overdroegen. In totale tegenstelling tot hoe Israël zijn politieke gevangenen teruggaf.

De eerste bijeenkomst van de Groep van Den Haag (foto: Egyptian Streets)

In deze context kwamen op 31 januari negen staten bij elkaar in Den Haag, internationale stad van recht en vrede, met de twee VN- topgerechtshoven ICJ en ICC, om juridische, diplomatieke en economische maatregelen af te stemmen tegen Israëls voortgaande schendingen van het internationaal recht.

Progressieve Internationale

Bijeengeroepen door de Progressieve Internationale onderzoekt de samenkomst van ambassadeurs of andere diplomaten van Belize, Bolivia, Cuba, Honduras, Maleisië, Namibië, Senegal en Zuid-Afrika wegen voor collectieve actie om de Palestijnse strijd verder te brengen. Zuid-Afrika’s minister voor Internationale Samenwerking sprak in zijn verklaring: “Het zijn de ondergeschikte landen van het internationaal recht, de mensen en landen waarvoor velen in het westen geloven dat internationaal recht en gerechtshoven waren opgericht om hen te controleren, die nu vooraan staan in het bouwen van een internationale juridische orde die rechtvaardig en eerlijk is.” Er mag geen uitzonderingspositie bestaan in het internationaal recht, straffeloosheid mag niet getolereerd worden door de internationale gemeenschap, gaf minister Alvin Botes ook aan.

In het statement zeggen de negen staten zich te committeren aan:

1. De internationale arrestatiebevelen van het ICC tegen Israëlische officials overeind te zullen houden
2. De doorvoer van van wapens, munitie en andere materiaal naar Israël te zullen tegenhouden, wanneer er een duidelijk risico is dat ze kunnen worden gebruikt in strijd met internationaal recht.
3. Voorkomen dat schepen die mogelijk militair materiaal of brandstof voor Israël vervoeren aanmeren in hun havens
4. Andere landen aan te moedigen aan deze alliantie mee te doen

Het hele statement vind je hier

Veel van de negen landen hebben al actie ondernomen tegen Israël:

• Zuid-Afrika bracht de zaak aan bij het ICJ en vroeg om voorlopige maatregelen
• Belize, Bolivia en Colombia hebben diplomatieke banden met Israël verbroken
• Maleisië verbiedt schepen met bestemming Israël aan te meren in haar havens
• Colombia heeft de kolenexport naar Israël opgeschort
• Namibië heeft Duitslands steun aan Israël bij het ICJ veroordeeld

Het is waarschijnlijk dat Spanje en Ierland de eerste twee EU-landen zijn om deel te nemen aan de Groep van Den Haag. Zij zijn de sterkste steunpilaren voor Palestina hier in Europa.

Volgende stappen

Vooralsnog gaat het er nu om meer landen te betrekken.Uiteraard is de BDS beweging ook betrokken, maar dit is een internationaalrechtelijk proces waar statelijke actoren de hoofdrol spelen.
Met een onwaarschijnlijke tweede fase van de wapenstilstand tussen het Palestijnse verzet en het Israëlische kolonistenleger is het zaak zo snel mogelijk de internationale druk verder op te voeren en Israël zich te laten verantwoorden voor zijn misdaden. Er wordt nu rekenschap gevraagd, en uit de reactie van Israël en VS op de oprichting, blijkt dat dit tegen hun belangen ingaat. Goede zaak.