Een nieuwe vorm van Palestijns verzet?

Twee weken van gedeelde solidariteit en geweldloos verzet door de Palestijnse inwoners van Jeruzalem hebben wonderen verricht. Het was meer dan alleen het feit dat de Israelische bezettingsmacht gedwongen werd de genomen veiligheidsmaatregelen rond de toegang tot de Al Aqsa moskee terug te draaien. […] Er is een nieuwe dynamiek ontstaan die zou kunnen leiden tot nieuwe politieke samenwerking tussen Palestijnen, Israeli’s en Arabische staten.

Inwoners van Jeruzalem die betrokken waren bij de dagelijkse protesten verklaarden in interviews dat zij voor het eerst sinds de bezetting in 1967 hun gezamenlijke aanpak, solidariteit en gedeelde verantwoordelijkheid voor de stad met succes op één specifiek doel hebben gericht: permanente, vrije toegang tot het al Aqsa-complex.

Niet minder belangrijk is dat deze gebeurtenissen tegelijkertijd de aandacht vestigden op zowel de religieuze, politieke en nationale factoren in het leven van alledag van Palestijnen als op de Palestijnse kwestie.[…] Twee weken van onafgebroken bidden (dicht)bij de Al Aqsa moskee legden twee belangrijke punten bloot: hun materieel en persoonlijk welzijn als inwoner van Jeruzalem onder het zware juk van de Israelische bezetting en hun afwezige politieke Palestijnse vertegenwoordiging, die niet in staat is gebleken hun dagelijkse leefomstandigheden te verbeteren.[….]

Dit zou het begin kunnen zijn van nieuwe vormen van politiek activisme in de komende maanden en jaren – zeker gezien het feit dat Palestijnse inwoners van Israel het protest actief steunden en dat de zwaar in diskrediet gebrachte Palestijnse Autoriteit in Ramallah weinig invloed op de gebeurtenissen had.

Misschien wel de belangrijkste factor om te begrijpen waarom dit protest plaatsvond – en succesvol was – is de dagelijkse realiteit van iedere Palestijnse man, vrouw en kind in bezet Arabisch Oost-Jeruzalem. Deze mensen leven voortdurend met de angst en onzekerheid dat ze op ieder willekeurig moment gearresteerd, beschoten, lastiggevallen of door Israelische kolonisten uit hun huis gezet kunnen worden, hun verblijfsvergunning voor Jeruzalem wordt ingetrokken, een reisverbod opgelegd krijgen of geen bouw- of bedrijfsvergunning verleend wordt. Daarnaast hebben ze te maken met andere vormen van agressie die hun dagelijks leven bemoeilijken. De inwoners van Oost-Jeruzalem zijn van mening dat de Israelische bezetting hun leven opzettelijk zo moeilijk mogelijk maakt om op deze manier aan te sturen op emigratie. [….]

De Arabische inwoners van Jeruzalem vreesden dat de door Israel eenzijdig geïnstalleerde ‘veiligheids’ toegangspoortjes en camera’s zouden leiden tot andere veranderingen rond en op het Al Aqsa complex. In het verleden heeft Israel de Abraham Moskee in Hebron opgedeeld in een deel waar joden en een deel waar moslims kunnen bidden. De vrees voor wat met de Al Aqsa/Tempelberg kan gebeuren wordt ook gevoed door de groei van fanatieke zionistische groeperingen, die gesteund door sommige Israelische ministers, de moskee willen vernietigen en op die plek de oude joodse tempel willen herbouwen die daar ooit heeft gestaan. [….]

In het licht van deze bedreigingen en het ontbreken van politiek leiderschap zijn de Palestijnen in Jeruzalem spontaan in actie gekomen om zelfs de kleinste verandering in de status quo tegen te houden. Zij houden vast aan de in 2014 gesloten overeenkomst tussen Jordanië, Israel en de Palestijnen waarin staat dat het Al Aqsa complex behouden wordt als een plek waar moslims kunnen samenkomen en bidden, en waar alle anderen kunnen komen om te bezoeken. Sinds jaar en dag staat het hele Al Aqsa en Rotskoepel complex onder controle van de Waqf, de islamitische autoriteit, en heeft Israel de controle over de Westelijke Muur (Klaagmuur) van de Haram al-Sharif of Tempelberg complex.

[…]

Zowel Israelische leiders als de publieke opinie staken hun bezorgdheid niet onder stoelen of banken bij het zien van 100.000 of meer Palestijnen die vreedzaam demonstreerden in Jeruzalem, met steun van Palestijnse inwoners van Israel. Voor Israel scheppen deze ontwikkelingen het angstbeeld dat dit succesvolle vreedzame verzet zich gaat aansluiten bij de Palestijnse BDS beweging om campagne te voeren tegen Israels behandeling van alle Palestijnen – in Israel, in de bezette gebieden, en in de diaspora.

Met de BDS beweging en de ‘al Aqsa verzet door gebed’ actie heeft de Palestijnse gemeenschap nu minstens twee modellen van geweldloos verzet die effectiever zijn gebleken dat het traditionele leiderschap. En de Palestijnen die onder Israelische bezetting of belegering leven hebben een voorbeeld gezien van daadkrachtig lokaal leiderschap en politieke actie.

Bovenstaand is een (ingekorte) vertaling van een artikel van Rami G. Khouri op de The New Arab website. (Rami G. Khouri is verbonden aan de Amerikaanse Universiteit in Beiroet en aan de Harvard Kennedy School).