Gezamenlijke verklaring n.a.v. Trumps erkenning Jeruzalem als Israëls hoofdstad
De Amerikaanse president Donald Trump heeft Jeruzalem erkend als hoofdstad van Israël.
Opnieuw meende een westerse leider een stuk grondgebied te mogen weggeven dat hem niet toebehoorde.
Wanneer zagen wij dit eerder? Honderd jaar geleden om precies te zijn gaf de Britse minister van Buitenlandse Zaken James Arthur Balfour met één A4tje Palestina weg aan joden die er nog niet woonden voor vestiging van een Joods Nationaal Tehuis.
De erkenning door President Trump ontmoette mondiale kritiek. VN Secretaris Generaal Antonio Guterres zei dat Jeruzalem de toekomstige hoofdstad is van twee volkeren. De uiteindelijke status van Jeruzalem zal bepaald worden door vredesonderhandelingen tussen Israël en de Palestijnen. Guterres stelde met veel nadruk dat er maar één oplossing is: de tweestatenoplossing, “en er is geen Plan B”.
Ook Federica Mogherini, minister van Buitenlandse Zaken van de EU, liet onomwonden weten dat de status van Jeruzalem voor de EU niet is veranderd. De EU streeft naar een onderhandelde tweestatenoplossing die tegemoet komt aan de aspiraties van beide zijden. De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken Halbe Zijlstra noemde de stap onverstandig en contraproductief. Er moet eerst een allesomvattende vredesregeling zijn.
President Trump wil met zijn zet een doorbraak forceren. Wat hij in elk geval lijkt te zullen bereiken is meer Palestijns verzet dat door Israël zal worden neergeslagen, waardoor er nog meer bloed zal worden vergoten.
Hoe de Verenigde Naties en de Europese Unie (waaronder Nederland) denken een doorbraak in de richting van een tweestatenoplossing te kunnen forceren is volstrekt onduidelijk. Het zogenaamde Midden Oosten Vredes Proces (MOVP) is een dood paard, waaraan niemand meer trekt. Het was al jaren een façade die Israel gebruikte om zijn grondgebied uit te kunnen breiden ten koste van de Palestijnen.
Maar willen de twee partijen wel een tweestatenoplossing? Is er echt geen plan B, zoals Guterres zegt? Ondergetekenden menen van wel. Dat plan is gebaseerd op de oproep tot Boycot, Desinvesteren en Sancties tegen Israël (BDS) zoals de grote meerderheid van Palestijnse maatschappelijke organisaties die in 2005 heeft gedaan. Die hanteert een op rechten gebaseerde benadering. Deze houdt in dat 1) er een einde moet komen aan de Israëlische bezetting, 2) dat het recht op terugkeer van de Palestijnse vluchtelingen moet worden ingewilligd, en 3) dat het apartheidssysteem binnen Israël moet worden ontmanteld. Dit alles is conform VN resoluties en conventies. Die op rechten gebaseerde benadering geeft alternatieven voor de nu morsdode tweestatenoplossing die voorbijgaat aan de belangrijkste eisen van de Palestijnen. De internationale gemeenschap heeft voldoende instrumenten in handen om deze af te dwingen, met name door sancties, en opschorting van het EU-Israël Associatieverdrag.
De staatsvorm die daarna zal kunnen ontstaan zal niet bepaald worden door de VN of de EU. Deze zouden eindelijk de rol van eerlijke bemiddelaars op zich moeten nemen om beide partijen zonder partijdigheid bij te staan bij de totstandbrenging van een faire eindoplossing.
Mede ondersteund door:
Breed Platform Palestina Haarlem
Diensten en Onderzoek Palestina
EMCEMO
TIYE International
Vrouwen In Het Zwart Haarlem
Aidoun
Palestijnse Gemeenschap Nederland
Palestijnse Huis