Is dit Israëls Zuid-Afrika-moment?

Nu Amnesty International een historisch rapport uitbrengt over de Israëlische apartheid, wordt het tijd voor Amerikanen om verantwoordelijkheid, in plaats van medeplichtigheid, te eisen van hun regering.

Door Omar Barghouti en Stefanie Fox in The Nation

Amnesty International bracht een nauwkeurig onderzocht rapport uit waarin het de objectieve realiteit beschrijft van Israëls decennia-oude systeem van apartheid, dat de Palestijnen behandelt als een “minderwaardige raciale groep”. Zelfs vóór de officiële uitgave belasterde de Israëlische regering Amnesty in een wanhopige poging om het vernietigende rapport te torpederen. De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Yair Lapid vatte de strategische zorg samen die zijn regering kwelt: “Israël een apartheidsstaat noemen was heel lang een langzaam sluipende trend, en in 2022 zal het een reële bedreiging zijn.”

Lapid heeft gelijk over dit omslagpunt. En toch, hoewel het rapport een game changer kan zijn gezien de omvang en invloed van Amnesty, is de belangrijkste conclusie geen verrassing. De Verenigde Naties, evenals Palestijnse en Zuid-Afrikaanse leiders en mensenrechtenorganisaties, zeggen al jaren hetzelfde. Vorig jaar publiceerde de toonaangevende mensenrechtenorganisatie van Israël, B’Tselem, een rapport met de titel: “Een regime van Joodse suprematie van de Jordaan tot aan de Middellandse Zee: dit is apartheid”, gevolgd door het rapport van Human Rights Watch waarin Israël wordt beschuldigd van het plegen van de misdaden tegen de menselijkheid als apartheid en vervolging.

Waarom brengt de groeiende consensus, die een regime van raciale suprematie en overheersing aanduidt met de juiste juridische term, het Israëlische establishment zo in rep en roer? Omdat apartheid een misdaad tegen de menselijkheid is.

Dit betekent dat we allemaal een rol moeten spelen bij het ontmantelen van dit onderdrukkende systeem door alle vormen van medeplichtigheid aan het handhaven ervan te bestrijden. Cruciaal is dat we niet alleen weten hoe we dit moeten doen, we doen het al.

We schrijven als een Palestijn die leeft onder de Israëlische apartheid en deze bestrijdt, en als een Amerikaanse Jood die er tientallen jaren tegen heeft gevochten. We zijn allebei actief in de door Palestijnen geleide, geweldloze en inclusieve Boycot, Desinvestering en Sancties (BDS)-beweging, die sinds de lancering in 2005 een leidende rol heeft gespeeld bij het vergroten van het bewustzijn over de Israëlische apartheid en het effectief pleiten voor gerichte, wettige sancties om het te ontmantelen – dezelfde tactiek die werd gebruikt tegen de apartheid in Zuid-Afrika. Deze pleitbezorging heeft sinds 2020 veel aan kracht gewonnen, in de nasleep van de plannen van Israël om officieel grote delen van het bezette Palestijnse gebied te annexeren.

In haar rapport wijst Amnesty terecht op de verantwoordelijkheid van staten die het apartheidsregime van Israël steunen “door het te voorzien van wapens, uitrusting en andere instrumenten om misdaden onder internationaal recht te plegen en door diplomatieke dekking te bieden, ook bij de VN-Veiligheidsraad, om het te beschermen tegen toerenkenbaarheid.” Geen enkele staat is zo medeplichtig aan het mogelijk maken, bewapenen, financieren en beschermen van de Israëlische apartheid als de Verenigde Staten, met zijn jaarlijkse militaire financiering van $ 3,8 miljard en talloze veto’s bij de Verenigde Naties om te voorkomen dat Israël verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn ernstige schendingen van de Palestijnse rechten.

Zoals wijlen de Zuid-Afrikaanse anti-apartheidsheld Desmond Tutu ooit zei, plaatst de VS Israël “op een voetstuk”, verheven boven censuur en aansprakelijkheid. De BDS-beweging voert campagne om Israël van dit voetstuk te verwijderen, zodat het kan worden beoordeeld en behandeld volgens dezelfde universele principes van mensenrechten en internationaal recht die elders gelden. Als belastingbetalers die 20 procent van het Israëlische militaire budget financieren en wier gekozen functionarissen de Israëlische straffeloosheid decennialang hebben veiliggesteld, hebben Amerikanen de mogelijkheid en de plicht om deze vanzelfsprekend gang van zaken te weigeren en om verantwoording te eisen in plaats van medeplichtigheid.

We weten zeker dat een groeiend deel van de Amerikanen precies dat wil doen. Een groot aantal Amerikanen, waaronder de meerderheid van de Democraten, steunt sancties of krachtiger optreden tegen Israël vanwege zijn illegale nederzettingen. Ondertussen deelt een toenemend aantal Joodse Amerikanen deze overtuiging. In 2021 toonde een onderzoek van het Joods Kiesinstituut aan dat een kwart van de Joodse Amerikanen geloofde dat Israël een apartheidsstaat is, terwijl bijna 60 procent voorstander was van het beperken van de hulp aan Israël, zodat deze niet kan worden gebruikt om nederzettingen uit te breiden.

Het afgelopen jaar waren we getuige van ongekende wereldwijde solidariteit met Palestijnen die hun recht op vrijheid, gerechtigheid en gelijkheid opeisten en worstelden tegen Israëls beleid van gewelddadige onteigening in bezet Oost-Jeruzalem en de Al-Naqab (Negev-woestijn), evenals de belegering en brute aanval op Gaza. De steun voor BDS als de meest betekenisvolle vorm van deze solidariteit is ook aanzienlijk gegroeid.

Duizenden culturele werkers, waaronder muzikanten, academici en filmmakers, steunen de institutionele academische en culturele boycot van Israël. Economisch activisme heeft ertoe geleid dat grote bedrijven projecten hebben stopgezet die betrokken zijn bij Israëls systeem van onderdrukking van Palestijnen. Grote Amerikaanse kerken en enorme staatsfondsen in Europa desinvesteren van bedrijven die profiteren van de bezetting door Israël.

En dit was allemaal nog vóór het rapport van Amnesty.

Uiteindelijk weerspiegelt de woede van Israël op Amnesty, omdat het haar studie durfde vrijgeven, dat het nu de bui ziet hangen ziet die Palestijnen en de vele miljoenen wereldwijd die hun inherente recht op vrijheid, gerechtigheid en gelijkheid steunen, al jaren zien: Israëls Zuid-Afrika moment nadert.

Omar Barghouti is een Palestijnse mensenrechtenverdediger en medeoprichter van de Boycot, Desinvestering en Sancties (BDS) beweging voor Palestijnse rechten.

Stefanie Fox Stefanie Fox is uitvoerend directeur van Jewish Voice for Peace