Oproep tot annulering van geplande optredens door voorzanger Shai Abramson in Het Concertgebouw in Amsterdam
Het Concertgebouw faciliteert op 14 december 2025 twee optredens van de Israëlische voorzanger Shai Abramson, die aantoonbare heeft met het Israëlische leger (IDF). Gezien de uitzonderlijk ernstige mensenrechtensituatie in Gaza en de duidelijke internationaal-juridische kaders achten ondertekenaars het onverantwoord dat deze optredens in Het Concertgebouw doorgang vinden.
Internationaal-juridische context
Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) heeft in de lopende genocidezaak tegen Israël voorlopige maatregelen opgelegd. Als partij bij het Genocideverdrag is Nederland verplicht genocide te voorkomen en af te zien van elke handeling die daaraan kan bijdragen — direct of indirect.
Daarbij komt dat:
- Een VN-onderzoekscommissie (de UN Independent International Commission of Inquiry; COI) in september dit jaar in een rapport vaststelde dat Israël zich schuldig maakt aan het plegen van genocide in Gaza;
De International Association of Genocide Scholars (IAGS) — de hoogste academische autoriteit op dit gebied — in een resolutie in augustus 2025 eveneens concludeerde dat Israëls beleid en handelen in Gaza voldoen aan de juridische definitie van genocide uit het VN-Genocideverdrag (1948). Ook concludeerde de autoriteit dat Israëls beleid en handelen, volgens het internationaal humanitair recht en het Statuut van Rome, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid vormen.
Daarnaast wijzen VN-organen, Amnesty International en Human Rights Watch in diverse rapporten op omvangrijke schendingen van het internationaal humanitair recht en mogelijke oorlogsmisdaden door Israël.
Deze bevindingen vergroten de plicht van staten én publieke instellingen om handelingen te vermijden die normaliserend, legitimerend en faciliterend kunnen werken.
Risico op normalisering, artwashing en facilitering
Culturele instellingen spelen een belangrijke rol in de publieke perceptie van conflicten. Wanneer instellingen personen met directe institutionele banden met een militaire organisatie programmeren — zeker in een context waarin internationale gerechtshoven onderzoek doen naar mogelijke misdrijven — ontstaat een reëel risico op:
- normalisering: het presenteren van personen die gelinkt zijn aan mogelijk internationaal onrecht als reguliere gasten;
- artwashing: het gebruik van kunst en cultuur om militaire instellingen menselijker of onschuldiger te doen lijken
- facilitering: het verlenen van immateriële steun door optredens van personen met directe banden met een militaire organisatie te legitimeren.
Volgens de OESO-richtlijnen en de UN Guiding Principles on Business and Human Rights moeten instellingen risico’s identificeren en vermijden wanneer zij programma’s faciliteren die bijdragen aan mensenrechtenschendingen of de perceptie van straffeloosheid versterken.
Juridische risico’s bij binnenkomst in Nederland
Nederland kent universele jurisdictie voor genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Dat betekent dat het Openbaar Ministerie een onderzoek kan starten wanneer personen met institutionele banden tot militaire organisaties die in verband worden gebracht met mogelijke internationale misdrijven Nederlands grondgebied betreden Deze bevoegdheid is niet theoretisch: zij is in eerdere zaken toegepast.
Personen die een publieke rol vervullen binnen of namens militaire instellingen kunnen daarom niet vanzelfsprekend rekenen op enige vorm van immuniteit of bescherming. Het is de verantwoordelijkheid van culturele instellingen om níet bij te dragen aan het ‘platformen’ of vieren van dergelijke personen — zeker niet wanneer hun aanwezigheid in Nederland reële juridische risico’s met zich meebrengt.
Oproep aan personeel van Het Concertgebouw
Wij roepen medewerkers van Het Concertgebouw op om:
- intern bezwaar te maken;
- het bestuur te verzoeken de volledige risicoanalyse openbaar te maken;
- en — waar juridisch toegestaan — af te zien van medewerking aan evenementen die strijdig kunnen zijn met internationale rechtsnormen.
Oproep aan donoren en sponsoren
Wij vragen donoren, fondsen, bedrijven en particulieren om:
- hun financiële steun aan Het Concertgebouw op te schorten;
- schriftelijk opheldering te eisen over de risicoanalyse en besluitvorming betreffende deze twee optredens van Shai Abramson;
- duidelijk aan te geven dat toekomstige steun afhankelijk is van aantoonbare naleving van mensenrechtenverplichtingen en internationale due-diligence-standaarden.
Dit is in lijn met moderne ESG-normen, waarin mensenrechten een bindend onderdeel vormen van het bestuur en het risicobeheer van een organisatie.
Oproep aan Het Concertgebouw
Wij roepen Het Concertgebouw op om:
- de geplande optredens onmiddellijk te annuleren;
- een volledige mensenrechten- en risicoanalyse te publiceren;
- heldere criteria te formuleren voor programmering van artiesten of gezelschappen met institutionele militaire banden;
- personeel en maatschappelijke organisaties te betrekken bij toekomstige ethische beoordelingen.
Conclusie
In een situatie waarin meerdere internationale autoriteiten concluderen dat de gebeurtenissen in Gaza kenmerken van genocide dragen, en waarin militaire instellingen worden onderzocht op ernstige internationale misdrijven, is het faciliteren van optredens van personen met institutionele militaire banden met het IDF juridisch onverantwoord, maatschappelijk schadelijk en ethisch onacceptabel.
Het Concertgebouw moet handelen in lijn met internationale verplichtingen en morele verantwoordelijkheid, en de optredens van de Israëlische cantor Shai Abramson per direct annuleren.
Ondertekend door:
Erev Rav
The Rights Forum
docP – BDS Nederland
Dutch Scholars for Palestine (DSP)
Amsterdam BIJ1
Wil jouw organisatie ook ondertekenen? Klik dan hier
