Trump in Jeruzalem. Israel blij?

Als een nieuwe Amerikaanse president op bezoek is in Israel en plichtmatig ook even langs gaat bij de Palestijnse president Abbas, dan is dat altijd belangrijk. Het levert altijd dagenlang nieuws en commentaren op. Welke kant gaat het op, de komende vier jaar? Welke nieuwe initiatieven neemt de nieuwe regering in Washington?

Donald Trump was tien dagen geleden in Israel (en ja, bij de machteloze Abbas). Groot nieuws? Neen. Welke kant gaat het beleid op? Totaal onduidelijk. Trump deed een rondje religie: bij het reactionaire Saoedische koningshuis sprak hij gevoelige woorden over godsdienst en over Goed en Kwaad, in Jeruzalem ging het in sneltreinvaart langs Yad Vashem (“So amazing & will never forget!”) en de Klaagmuur. Daarna op naar Rome. Terug kijkend: in Saoedie-Arabie zijn de heersers de baas over de geestelijken, in Israel is de religie de baas en stuurt de regering naar een onzalige toekomst en in Rome is de geestelijk leider de baas over twee vierkante kilometer. Misschien dat daarom de paus wat zuinigjes keek.

Wat gebeurde er wel dat van enig belang zou kunnen zijn? Het bezoek aan de Klaagmuur was in de aankondiging door Amerikaanse diplomaten aangekondigd als een evenement in de Westelijke Jordaanoever (WJO). Boosheid in Israel. Of Trump het allemaal in de gaten had weet niemand, maar de diplomatie hield zich dus nog steeds aan het onderscheid ‘bezet’ en ‘niet bezet’ gebied. Over de verhuizing van de Amerikaanse ambassade naar Jeruzalem -door Trump beloofd- werd niet gesproken. Boosheid en teleurstelling was er in Israel ook over het niet-opzeggen van de nucleaire overeenkomst met Iran. De enige opluchting voor Netanyahu: de president riep niet op om de bouw voor de kolonisatie van de WJO te stoppen.

De conclusies naar aanleiding van de reis van Trump zijn waarschijnlijk de volgende:

• Deze president richt zich liever op zijn binnenlandse problemen dan op het wespennest in het Midden-Oosten.
• Het Midden-Oosten interesseert hem vooral nog in verband met wapenleveranties; daarom vriendschap met de rijke Saoediërs en dreiging naar Iran (zonder spanning geen wapenhandel).
• Trump heeft de neiging mee te doen aan het opstoken van de spanning tussen soennieten en shiiten. De coalitie met  Saoedie-Arabië in de strijd tegen de (soennitische) Islamitische Staat suggereert iets anders, maar het is een dubieuze onderneming.

Een laatste conclusie is dat Europa meer ruimte krijgt voor een eigen aanpak in de kwestie Palestina/Israel. De BDS boycot beweging zal meer met Brussel bezig moeten zijn.