Waarom Israël de BDS beweging niet langer kan negeren

Als gevolg van de internationale veroordeling van de oorlog met Gaza afgelopen zomer is de BDS beweging gegroeid – en wel zoveel dat Israël niet langer kan doen alsof er helemaal geen BDS beweging is.

De Palestijnen die al tientallen jaren onder de bezettingsmacht en de daarmee gepaard gaande onderdrukking leven, hebben op verschillende manieren voor hun vrijheid gestreden. Een van deze manieren was de gewapende strijd, maar de keren dat de Palestijnen zich succesvol hebben kunnen verweren tegen de Israëlische oorlogsmachinerie zijn zeldzaam.

In 2005 ontstond een protestbeweging, gebaseerd op internationale solidariteit, die zich focuste op zowel individuele als collectieve belangen: de Boycott, Divestment and Sanctions Movement. De BDS beweging riep op tot het boycotten van Israëlische producten als middel om druk uit te oefenen op de Israëlische regering om zowel de individuele als collectieve rechten van de Palestijnen te erkennen en om het internationaal recht te implementeren.

De beweging groeide snel en werd gesteund door vakbonden, kerken, politieke partijen, studentenorganisaties. De militaire macht van het Israëlische leger kan niets uitrichten tegen een wereldwijde beweging die als voornaamste wapen heeft het verspreiden van informatie.

Het bestaan van de BDS beweging en de economische gevolgen van het Israëlische beleid hebben de afgelopen jaren in Israël steeds meer aandacht gekregen.

Ontkenning versus debat

De eerste jaren werd de BDS beweging weggezet als onbelangrijk. Rechtse Israëli’s waren er snel bij om de beweging antisemitisch te noemen, alsof de staat Israël de belichaming is van alle joden en alleen van joden, en dat druk uitoefenen op het Israëlisch beleid gelijk staat aan het beledigen van alle joden.

Deze redenering wordt ontkracht door het feit dat wereldwijd vele joodse organisaties de BDS beweging steunen en door het feit dat het een vreedzame beweging is die oproept tot naleving van internationaal recht.

Israëlische exportbedrijven weigeren doorgaans commentaar op BDS. Maar in januari 2014 werd op een veel bekeken nieuwszender een item uitgezonden waarin een jurist die bedrijven adviseert over BDS werd geïnterviewd. Deze jurist benadrukte dat de bedrijven waarvoor hij werkt anoniem wensten te blijven. Bedrijven die ontkenden dat zij de gevolgen van BDS voelden accepteren hun verliezen stilzwijgend zodat de Israëlische burger de waarheid niet te horen krijgt.

De bedrijven zouden zich erop kunnen beroepen dat zij de Israëlische regering niet zijn en dat ze het niet eens zijn met het gevoerde regeringsbeleid en verzoeken om hun producten of diensten uit te sluiten van een boycot. Tot de dag van vandaag heeft geen enkel bedrijf dit gedaan. Bedrijven zijn bang dat als ze dit doen de toorn van de Israëlische bevolking en regering over zich af zullen roepen. Ze kiezen ervoor om te zwijgen en hopen dat de BDS beweging uit elkaar zal vallen of dat de Israëlische regering de activisten op de een of andere manier zal intimideren.

Economische gevolgen

De Israëlische economie leunt zwaar op de export naar hoofdzakelijk de markten in Europa en de VS. De Israëlische Vereniging van Fabrikanten (Manufacturer’s Association) zijn niet blind voor het feit dat de agressieve politiek van Israël de BDS beweging versterkt omdat mensen over de hele wereld woedend zijn over het Israëlisch militair optreden en naar manieren zoeken om zich bij de protesten hiertegen aan te sluiten. Ironisch genoeg is het juist de Israëlische regering zelf die meer dan welke andere organisatie de BDS beweging versterkt. Hoewel de regering zich ervan bewust is dat hun handelen het land meer en meer isoleert, heeft het de Gazastrook verschillende keren aangevallen (inclusief tweemaal een grootschalig grondoffensief) intensiveerde de belegering van de Gazastrook, viel steden op de Westelijke Jordaanoever binnen, viel de schepen van de Freedom Flotilla aan in internationale wateren en breidde de illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever uit. Eén voor één versterkten deze acties de BDS beweging.

80 van de grootste kapitaalbezitters in Israël kwamen in 2011 bij elkaar om de economische gevolgen van de acties in de bezette gebieden te bespreken. Zij concludeerden dat als het vredesproces niet hervat zal worden, Israël geïsoleerd zal komen te staan en geboycot zal worden net zoals Zuid Afrika onder het apartheidsbewind. En ondanks de rijkdom die deze 80 mensen vertegenwoordigen, waren zij niet in staat om het beleid van de Israëlische regering te kantelen. Sommigen verkozen om de verliezen te accepteren, anderen besloten hun onderneming buiten Israël voort te zetten, maar de meerderheid deed eenvoudigweg helemaal niets en hoopte dat het vanzelf zou overwaaien..

Maar alles werd anders na de aanval op Gaza afgelopen zomer. Deze aanval bracht de meest gewelddadige en meest nationalistische aspecten van de Israëlische samenleving aan het licht. Israëli’s die protesteerden werden verraders genoemd, werden bedreigd of verloren zelfs hun baan. Onder deze omstandigheden viel het niet te verwachten dat ondernemers zich zouden uitspreken tegen de invasie, maar juist toen is de BDS beweging belangrijker geworden dan ooit.

De 3 belangrijkste economische dagbladen: TheMarker, Globes en Calkalist hebben uitgebreid gepubliceerd over BDS als gevolg van de oorlog. De Israëlische pers besteedde uitgebreid aandacht aan de activisten dien in augustus verhinderden dat een Israëlisch vrachtschip afmeerde in Oakland, Californië.

Idan Ofer, de grootste aandeelhouder van Zim, eigenaar van het schip, is dezelfde zakenman die in 2011 de vergadering bijeenriep van de kapitaalbezitters. Zijn zorgen over de groei van de BDS beweging werden bewaarheid.

EU verbod

Een zo mogelijk grotere impact heeft het besluit van de Europese Unie om de import te verbieden van pluimvee en producten waarin eieren zijn verwerkt die afkomstig zijn uit de Israëlische illegale nederzettingen. De EU eist al jarenlang correcte etikettering van producten uit de nederzettingen, maar de Israëlische regering staat toe dat kopers misleid worden over de oorsprong van de producten en compenseert kolonisten die hogere accijnzen moeten betalen voor de producten die zij naar Europa exporteren.

De EU claimt nu dat zij de autoriteit die verantwoordelijk is voor de gezondheidsinspecties in de nederzettingen niet kan erkennen en daarom de eis van etikettering heeft omgezet naar een importverbod op producten uit de illegale nederzettingen.

De EU betoogt dat de veterinaire inspectie in de nederzettingen niet erkend kan worden en dat daardoor de producten niet voldoen aan de Europese regels voor voedselveiligheid.

Israëlische boeren waarschuwden ervoor dat dit besluit, dat waarschijnlijk wordt uitgebreid met een verbod op import van melkproducten, vis en wijn, desastreuze gevolgen zal hebben voor de Israëlische export.

Israëlische bedrijven kunnen niet langer zwijgen over de impact van het regeringsbeleid op hun verkopen en aan de andere kant kan de Israëlische regering het zich niet langer veroorloven om de BDS te negeren. In een peiling, gehouden kort na de recente aanval op Gaza, gaf éénderde van de Israëlische jongeren aan dat ze uit Israël zullen vertrekken als ze de kans krijgen. De Israëlische regering moet beseffen dat als zij het internationaal recht niet respecteren, internationale erkenning zullen verliezen. Zonder internationale erkenning kan de regering niet de levensstandaard waaraan de Israëli’s gewend zijn geraakt op hetzelfde peil houden en zonder de garantie van een goede levensstandaard zullen goed opgeleide Israëli’s simpelweg vertrekken.

 Bovenstaand artikel van Shir Hever verscheen 16 september op www.middleeasteye.net De auteur verwoordt in dit artikel zijn eigen visie, dit is niet noodzakelijkerwijs de visie van de redactie van Middle East Eye.

(Vertaling Herma van den Brink)