‘We willen voorkomen dat we ons op een dag in dezelfde situatie bevinden als het apartheidsregime in Zuid-Afrika’

 

Een verslag van Israëls eerste nationaal congres tegen BDS

Een van Israëls grootste dagbladen heeft eind maart ’s lands eerste nationale congres tegen de BDS-beweging georganiseerd in Jeruzalem. Yedioth Ahronoth met zijn website Ynet organiseerde een eendaags evenement waarbij een groot aantal Israëlische politici aanwezig waren, evenals veel personen uit de culturele sector. Angst, paranoia, boosheid en gedrevenheid was alom aanwezig bij zowel de panelleden als de toehoorders. De BDS-beweging heeft nooit kunnen vermoeden dat er zoveel publiciteit gegenereerd zou worden voor zijn oproep tot boycot, desinvesteren en sancties.

Het congres werd gesponsord door Sodastream, World Jewish Congress, Bank Hapoalim en StandWithUs, dat in april een eigen anti-BDS evenement in Los Angeles gaat organiseren en had als doel tegenwicht te bieden aan de wereldwijde groei van BDS. [noot vertaler: StandWithUs is een Amerikaanse organisatie met als missie een wereldwijde steuncampagne voor Israël, met 18 kantoren in de VS, Canada, Israël en Engeland]. De organisatoren stelden dat

“zonder messen of projectielen, maar met een explosieve lading bestaande uit groteske leugens – genocide, apartheid en misdaden tegen de menselijkheid – verovert de Boycot, Desinvestering en Sancties (BDS) beweging een groeiend aantal bolwerken in Europa, de Verenigde Staten en andere landen. Van de campussen in Californië tot de supermarkten in Parijs is de economische en culturele boycot een voelbare bedreiging aan het worden voor de internationale status van de Staat Israël”.

In de foyer van het Congrescentrum in Jeruzalem werden honderden deelnemers, jong en oud, van over de hele wereld getrakteerd op een verzameling prenten die de spot dreven met BDS symphatisanten. Een spotprent liet twee zwarte Afrikanen zien die op een uitgedroogd stuk land staan terwijl pro-Palestijnse flottillas de zee op varen. “Laten we hiermee zwaaien, misschien ontvangen wij dan ook steun”, zegt één van de arm uitziende Afrikanen tegen de ander terwijl hij Palestijnse vlaggetjes in zijn hand heeft. Een ander plaatje toont een Israëlische soldaat die tegen een, waarschijnlijk, Palestijnse vrouw met een klein kindje zegt: “Hey, wat een lieve baby”. Een man in een regisseursstoel waar BDS op staat, schreeuwt “Stop! We hebben meer haat nodig! De wereld zal dit niet geloven!”

De professioneel georganiseerde conferentie verliep gladjes. De hele dag door werden er korte filmpjes vertoond met onheilspellende achtergrondmuziek. De filmpjes gingen over BDS supporters, de medeoprichter van de BDS Beweging Omar Barghouti (een naam die herhaaldelijk genoemd werd die dag, inclusief dreigementen dat zijn permanente verblijfsstatus zal worden ingetrokken), wereldwijde protesten tegen Israël en musici die weigeren om in de joodse staat op te treden.

Spreker na spreker bevestigde het BDS gevaar óf zei dat het niet moest worden overdreven. Er was verwarring over de aanpak van een probleem dat niet kan worden opgelost door conventionele militaire middelen in te zetten. De hoofdredacteur van Yedioth Ahronoth Ron Yaron zei dat BDS niet onderschat moest worden. Er was een ‘gevoel dat je getekend bent….We willen niet na 10 jaar wakker worden en ontdekken dat we ons op een dag in dezelfde situatie bevinden als het apartheidsregime in Zuid-Afrika.’ Hij wees gelijk elke overeenkomst tussen de twee landen van de hand.

Er was een ‘informatiepakket beschikbaar voor Israëli’s die in het buitenland studeren ’met een opsomming van de ‘leugens’ en ‘waarheden ’over Israël. Het is een merkwaardig document. Hoewel toegegeven wordt dat ‘niet elke sluiting van elke winkel in Hebron te billijken is en niet elk oponthoud bij een checkpoint te rechtvaardigen is’, wordt bezetting (hoewel dit woord niet gebruikt wordt) nog steeds verbloemd. ‘Ondanks de aantoonbare verbetering van de levensomstandigheden van Palestijnen van 1967 tot nu, heeft het Israëlisch bestuur ook serieuze problemen voor Palestijnen veroorzaakt.’ De 1948 Nakba [noot vertaler: de ethnische zuivering waarbij 750.000 Palestijnen het land uit gedreven werden opdat Israel met een joodse meerderheid kon worden gesticht] wordt weggeredeneerd als ‘in een aantal gevallen was er sprake van verdrijving [maar] dat was niet de regel.’

De president van Israël Reuven Rivlin, die in sommige Amerikaanse media geprezen wordt als gematigd ondanks zijn recente ontmoeting met leden van LevHaOlam (een groep die zich inzet ter ondersteuning van bedrijven op de bezette Westelijke Jordaanoever), veroordeelde BDS.

“De BDS beweging is een beweging die gebaseerd is op het niet accepteren van het bestaansrecht van Israël”, zo zei hij. “We moeten een onderscheid maken tussen kritiek en delegitimering. We moeten de wereld laten zien dat de claims van de BDS beweging gebaseerd zijn op haat en vijandschap tegen de Staat Israël”. Rivlin prees het democratisch karakter van Israël en “een van de meest ethische legers van de wereld”. Hij eindigde met: “de Israëlische vlag moet hoog worden gehouden  en we zouden trots moeten zijn”. De toehoorders juichten.

Ron Lauder, hoofd van het World Jewish Congress, vertelde de aanwezigen dat “onze vijanden er niet in zijn geslaagd om Israël op militair en economisch gebied te vernietigen. En nu dat mislukt is proberen ze Israël op politiek vlak te vernietigen.” Hij beschuldigde ‘goed gefinancierde anti-Israël groeperingen ’ervan dat zij de gedachten van joden op de campussen in de VS vergiftigen. Volgens hem zijn “De meeste joodse studenten slecht voorbereid om zich daartegen te verdedigen”. De ironie ontging de toerhoorders totaal dat de zionistische gemeenschap in de VS al tientallen miljoenen dollars heeft gespendeerd heeft aan pogingen om het imago van Israël op te poetsen, maar met opmerkelijk weinig resultaat. Er is geen enkel bewijs dat BDS groeperingen vergelijkbare financiële steun hebben ontvangen.

Lauder pleitte ervoor dat het Amerikaanse Congres en andere landen “economische boycots illegaal verklaren”. Er zijn tekenen dat het Amerikaanse Congres hiervan nota heeft genomen en er naar streeft om de door de grondwet beschermde vrijheid van meningsuiting en geweldloos verzet te criminaliseren. Frankrijk gaat hierin al voorop en er zijn andere landen die waarschijnlijk zullen volgen. Met zo’n wetgeving zullen BDS activisten de wet zeker gaan overtreden en de morele en legale basis van die wetgeving aanvechten.

Opeenvolgende politici bekritiseerden BDS scherp en noemde geen enkele keer de bezetting (een woord dat die dag alleen gebruikt werd bij het vragen stellen over de BDS beschuldigingen tegen Israël). De minister van openbare Veiligheid Gilan Erdan linkte BDS aan jihad en islamitisch terrorisme, een link die herhaaldelijk werd gelegd bij iedere paneldiscussie.

“BDS supporters rechtvaardigen hun acties vanwege de ‘bezetting ’maar als we goed naar hen kijken, dan zwaaien ze ook met Hamas vlaggen en roepen op tot de vernietiging van de staat Israël. Dit gevecht gaat niet over een bepaald iets in ons leven – maar het gaat over ons recht om hier te wonen.” Erdan was verheugd over het feit dat alle Amerikaanse presidentskandidaten zich hebben uitgesproken tegen BDS op de recente AIPAC conferentie in Washington DC. “Behalve Bernie Sanders”, zo zei hij, “maar ik ben er zeker van dat hij ook tegen zal zijn…. Met de hulp van God en van jullie allemaal, zullen we zegevieren.” Recentelijk claimde Erdan dat BDS een bedreiging vormde ‘voor de internationale gemeenschap’ en voor Israël.

Haaretz journalist Gideon Levy schrijft al jaren dat de meerderheid van de Israëlische media een spreekbuis is voor de regering. Zo af en toe mogen ze het niet eens zijn met een beleidsmaatregel, maar uiteindelijk steunen ze Israëls pro-bezettingsbeleid. Op het anti-BDS congres werd nog meer bewijsmateriaal geleverd ter ondersteuning van het standpunt dat Levy.

Columnist Ben Dror Yemini van Yedioth Ahronoth prees Israëls democratie en genoot van het ‘aan de kaak stellen’ van critici ‘die leugens publiceren’. Een andere reporter van Yedioth, Ronen Bergman, memoreerde dat een van zijn Israëlische inlichtingenbronnen ‘hem pas geleden vertelde dat we Hezbollah, Iran en zijn nucleaire wapens kunnen verslaan, maar dat we er nog niet in geslaagd zijn om BDS te verslaan, het is een strategische uitdaging voor de Israëlische staat’ en vroeg of ‘we BDS moeten verslaan zoals we Hamas en de Islamitische Jihad 15 jaar geleden hebben verslagen [tijdens de golf van zelfmoordaanslagen]?‘

Een van de, voorspelbare, nogal teleurstellende sprekers was de EU ambassadeur in Israël, Lars Faaborg-Andersen, die recentelijk in een video nog werd belasterd door Israëlische kolonisten die hem vergeleken met Hannibal Lecter [noot vertaler: Hannibal ‘De Kannibaal’ Lecter is een fictieve psychopaat uit vier (verfilmde) boeken van Thomas Harris]. Na de weigering gehoor te geven aan het verzoek van pro-Palestijnse activisten om niet het podium te delen met Dani Dayan, de vorige leider van de kolonistenbeweging en net aangesteld als Israëls consul-generaal in New York, waren zijn standpunten bescheiden. Nadat hij had verklaard dat het EU-beleid m.b.t. de nederzettingen was dat zij illegaal waren, vervolgde hij: ‘Ons beleid is betrokkenheid bij Israël. Wij zijn Israëls grootste handelspartner en de belangrijkste internationale partner op gebied van wetenschap, technologie enz.’

Op de vraag of het feit dat een bedrijf kantoren of fabrieken heeft in zowel Israël als in de bezette gebieden genoeg reden is om zijn producten te labelen als afkomstig van de nederzettingen (zoals nu het geval is de EU met producten afkomstig van de Westelijke Jordaanoever) was zijn antwoord: nee. ‘Producten uit nederzettingen zijn welkom op de EU markt’, verklaarde Faaborg-Andersen en ondermijnde daarmee elke poging om Israëlische bedrijven aansprakelijk te stellen.

Een stroom politici verscheen ten tonele, spuwde anti-BDS banaliteiten en verliet het gebouw. De oppositieleider Yitzhak Herzog, die kort geleden voorstelde om met geweld een scheiding met de Palestijnen tot stand te brengen, prees het Israëlische leger als ‘werkend aan de hoogste doelen’ en vergeleek BDS met klassiek antisemitisme.

Minister van Financiën Moshe Kahlon zei dat er ‘geen bewijs was dat de Israëlische economie schade had geleden’ door BDS maar pleitte er wel voor om ieder Israëlisch bedrijf te helpen dat wél schade ondervond. De Israëlische landbouwer Bar Heffetz schreef onlangs op Facebook dat BDS gevolgen had voor de verkopen naar Europa.Volgens Kahlon hebben Palestijnen het meest te lijden van BDS ‘omdat BDS schade berokkent aan de export vanuit de nederzettingen, waar de meeste arbeiders Palestijnen zijn.’

Oud minister van Buitenlandse Zaken Tzipi Livni verklaarde dat het een modeverschijnsel is om ‘een veganist te zijn en om Israël te haten’ en zou willen zien dat Israël ‘haar beleid verandert [en] het Israëlisch leger steunt als een moreel en sterk leger.’ Onderwijsminister Naftali Bennett wil dat Israël ‘een ander verhaal vertelt en onze sterke punten belicht. Handel met Europa zit in de lift en Israël is een solide vuurtoren in een Arabische storm.’

Een panel met Israëls belangrijkste industriëlen bestreed het officiële standpunt dat BDS geen nadelige gevolgen heeft voor de Israëlische economie. Shmuel Eden, voormalig Israëlisch directeur van Intel, zei dat BDS een ‘ernstige bedreiging’ vormde en dat we ‘jonge, joodse Amerikanen aan het verliezen zijn’. Michael Jonas, CEO van Afek Oil and Gas, beschuldigde de BDS beweging van ‘terreur’ en sprak zijn ongenoegen uit over het feit dat veel Arabische landen het boren in de bezette Golan Hoogten afkeurden. Daniel Birnbaum, CEO of Sodastream zei dat Israël in ‘oorlog’ was en ontkende dat het recente besluit van Sodastream om een nieuwe fabriek in de Negev te openen verband hield met druk van de BDS beweging (het tegenovergestelde van wat hij vorig jaar beweerde). “Er was een grotere fabriek nodig en in de Negev, op een uur rijden van Ramallah, geeft het Palestijnen werk. Dit is geen apartheidsstaat, we hebben co-existentie nodig.” Ofra Strauss, voorzitter van de Strauss Groep, riep op tot meer publiciteit over de banden tussen de VS en Israël. ‘Ik gloei van trots als ik mensen over de hele wereld Sodastream zie drinken.’

De uitnodiging aan de Amerikaanse actrice en comedienne Roseanne Barr om een toespraak te houden kan gezien worden als een teken van wanhoop  van de anti-BDS campagne. Barr heeft zich herhaaldelijk beledigend over de islam uitgelaten. Ze sprong van de hak op de tak: ze beschuldigde de BDS beweging van ‘fascistisch ’en ‘rechts’ te zijn en ontkende dat Israël ook maar enig Palestijns gebied bezet houdt (een standpunt dat door bijna alle sprekers die dag gedeeld werd). De toehoorders juichten de hele tijd tijdens haar toespraak. “Het is een grote omschakeling om als een jood aan het werk te zijn”, zei ze onder luid applaus.

Een panel over ‘de boycotbeweging een slag toe te brengen op de sociale media’ bestond voornamelijk uit werknemers van StandWithUs. ‘Strategisch adviseur ‘ Chen Mazig, die zichzelf omschreef als een ‘goede vriend ’van Roseanne Barr, noemde de belangrijke Palestijnse schrijver en tweeter Ali Abunimah een ‘razende fanaticus, een neuroot. Hij haat joden.’ De CEO van Honest Reporting Joe Hyams riep het publiek op om ‘zich te focussen op de 85-90% mensen [op internet] die geen mening hebben over Israël’. Zijn organisatie publiceert regelmatig propagandamateriaal voor de Israëlische Strijdkrachten.

Laat in de middag, terwijl het programma uitliep, herhaalde de Amerikaanse ambassadeur in Israël Dan Shapiro de Amerikaanse gesprekspunten over Israël en was sterk gekant tegen BDS. Interessant genoeg drong hij er op aan dat Israël de vredesbesprekingen met de Palestijnen weer oppakt want ‘als we een dergelijk middel hebben, versterkt dat onze positie, niet met de voorstanders van BDS, die een anti-Israël agenda hanteren die losstaat van het conflict, maar met mensen die kunnen worden overgehaald, en er zijn er heel wat van deze mensen.’ Dit thema werd eerder op de dag ook aangesneden door Tzipi Livni. BDS zou worden benadeeld door op zijn minst de illusie dat er vredesonderhandelingen worden gehouden.

Minister van Justitie Ayelet Shaked, een zeer rechtse politicus die alle Palestijnen de ‘vijand ’noemt, zei dat ‘ministers van justitie over de hele wereld grote vrienden zijn van Israël. Ze houden allemaal van Israël en willen samenwerken, vooral vanwege Israëls expertise m.b.t. de oorlog tegen terrorisme.’ En ze heeft gelijk, deze samenwerking wordt inniger en dit zal waarschijnlijk nog wel even doorgaan als er meer aanslagen gepleegd gaan worden zoals die recent in Europa plaatsvonden.

Aan het einde van de dag, toen alle vis, kip, salades, marsepein en chocola op was, ging de laatste sessie over de culturele boycot van Israël en hoe deze te bestrijden. Actrice Yael Abecassis zei dat ze een ‘woordvoerder [ voor Israël] is zodra ze naar buiten gaat en als ze in het buitenland is. We zijn allemaal soldaten.’ Singer-songwriter Idan Raichel verklaarde dat BDS activisten nog nooit met succes zijn optredens hebben kunnen verhinderen. Producer Shuki Weiss, die onthulde dat Elton John gevraagd was om vóór zijn optreden in Tel Aviv een Israëlische loyaliteitsverklaring te ondertekenen, zei dat er maar weinig internationale musici zijn geweest die gehoor gaven aan de oproep tot BDS door Roger Waters, oud bandlid van Pink Floyd.

Het was een surrealistische dag, die bol stond van de vastberadenheid om BDS te verslaan, maar deelnemers waren schijnbaar niet in staat om echt te begrijpen waarom de BDS beweging over de hele wereld groeit. Antisemitisme werd het meest genoemd als reden. Het huidige klimaat in joods Israël is nationalistisch, oorlogszuchtig, bevreesd en minachtend tegenover Palestijnen, vóór het leger en intolerant tegen andersdenkenden. Internationale media krijgen de schuld van Israëls slechte imago in de rest van de wereld.

BDS werkt. Israëlische bedrijven trekken zich steeds meer terug van de Westelijke Jordaanoever om zo te voorkomen dat ze geboycot worden. In veel opzichten zijn de Westelijke Jordaanoever en Israël politiek en moreel gezien al ondeelbaar, het is één staat met joden en Arabieren die verschillende rechten en wetten hebben. Israël is medeplichtig aan het oprichten en uitbreiden van nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. De-facto is de annexatie van de Westelijke Jordaanoever nu aan de gang. Gaza ligt in puin.

Het feit dat dit anti-BDS evenement überhaupt heeft plaatsgevonden, na de jarenlange claims van zionistische groeperingen en de Israëlische regering dat de BDS beweging niets betekende, was een duidelijk signaal dat BDS zoden aan de dijk zet. Israëls geheime dienst Mossad voert al een cyberoorlog tegen BDS activisten. De anti-BDS conferentie heeft duidelijk gemaakt dat er weinig strategieën overwogen worden, behalve dan dat er meer geld beschikbaar komt voor het verspreiden van Israëlische propaganda op campussen in de VS en dat er fondsen komen om de voordelen van het land te verkopen aan een steeds sceptischer wereld.

Het lijdt geen twijfel dat draconische wetgeving tegen BDS op korte termijn de groei van de beweging zou kunnenbelemmeren en ook zouden  BDS leiders doelwit kunnen worden van  politieke, sociale of gewapende aanvallen, maar het is duidelijk welke kant Israel op wil. De VS en zijn bondgenoten verlenen steun aan “de eerste tekenen van fascisme in Israël” aldus Gideon Levy onlangs. Maar BDS zal wereldwijd blijven groeien omdat Israël dagelijks voeding geeft aan de motivatie daarvoor.

Boventaand artikel van Antony Loewenstein is gepubliceerd op mondoweiss.net op 29 maart 2016.