12 March 2021

De BDS-kieswijzer

Ook wij willen je een eindje op weg helpen in het enorme aanbod aan verkiezingsprogramma’s en partijen. Wij kijken daarbij met een BDS-bril, oftewel in hoeverre pleiten de verschillende partijen voor het stoppen van (handels)betrekkingen met de Israëlische overheid en anderen die bijdragen aan of profiteren van het onrecht jegens Palestijnen en voor het treffen van sancties jegens Israel. Ook kijken we of de partijen dwingende regelgeving inzake mensenrechten eisen voor internationale handel in het algemeen.

Om met het goede nieuws in huis te vallen: er is een partij die expliciet voor BDS pleit en dat is BIJ1. Zij besteden verreweg de meeste aandacht aan het onderwerp Israel/Palestina en schrijven in hun programma:

“Er moet een einde komen aan de bezetting en kolonisatie van Palestijnse grond en het Palestijnse volk. Palestijnse vluchtelingen moeten het recht houden op terugkeer naar hun huizen en bezittingen. Zolang de bezetting voortduurt en de rechten van Palestijnen worden geschonden, schorten we het Associatieverdrag met Israel op en tevens alle handelsbetrekkingen met Israël. Palestina wordt direct erkend.”

Tevens pleiten zij voor het beëindigen van samenwerking met de Israëlische inlichtingendiensten en willen zij aansluiting bij het Israëlische leger strafbaar stellen.

Bedrijven die niet voldoen aan de OESO-richtlijnen worden bij hen uitgesloten van aanbestedingen en bestraft.

De IHRA-definitie is volgens hen geen bruikbare definitie van antisemitisme. Zij beschrijven deze als volgt:

“IHRA-definitie: Door de Israël-lobby wordt een poging gedaan om de gangbare definitie van antisemitisme aan te passen door erin op te nemen dat vormen van kritiek op de staat Israël daaronder kunnen vallen. Deze pogingen om de IHRA-definitie aangenomen te krijgen door regeringen en parlementen gaan niet toevallig samen met campagnes om alle kritiek op Israël te delegitimeren.”

In een uitgebreid toelichtend hoofdstuk lichten zij hun standpunten nader toe. Dat kun je hier lezen.

De partij DENK roept in haar programma op tot het erkennen van de Palestijnse staat en eist een importverbod voor producten uit de illegale nederzettingen. Daarnaast benoemt DENK de Israëlische apartheid en vinden zij dat wanneer Israel de 2-statenoplossing onmogelijk maakt en vernietigt, Nederland en de EU het enige alternatief moeten bevorderen: één staat met gelijke rechten voor iedereen.

In de afgelopen regeerperiode heeft DENK 14 moties ingediend ten behoeve van Palestijnse rechten, variërend van oproepen tot erkenning van de Palestijnse staat, het veroordelen van geweld tegen Gaza, het respecteren van de rechten van Palestijnse kinderen tot het bevorderen van de 2-statenoplossing en het opschorten van het associatieverdrag.

Onlangs heeft DENK nog schriftelijke vragen aan de minister waarin zij hun zorgen uiten over de criminalisering van legitieme kritiek op Israel middels de IHRA-definitie.

De partij NIDA pleit expliciet voor de één-staat-oplossing met recht op terugkeer van alle Palestijnse vluchtelingen, met compensatie en gelijke rechten, vrij van apartheid. Zij noemen het middel BDS in meer algemene zin onder het kopje “boycots, sancties en ontwapening”: “We zetten bij conflicten in op de verdediging van mensenrechten en het waarborgen van vrede. Waar nodig en mogelijk maken we daarbij gebruik van boycots, sancties en ontwapening van – met name – de agressor.”

Ook vinden zij dat bedrijven die hier of elders bijdragen aan mensenrechtenschendingen, kinderarbeid, discriminatie, milieuschade, etc. moeten worden uitgesloten van aanbestedingen en opdrachten.

GroenLinks streeft naar een rechtvaardige 2-statenoplossing en pleit voor opschorting van het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Israël, zolang Israël doorgaat met ernstige schendingen van het internationaal recht. GroenLinks vindt ook dat Nederland Palestina als staat moet erkennen en dringt er bij het Palestijns leiderschap op aan om vrije verkiezingen te organiseren. Producten uit nederzettingen in bezet Palestijns gebied moeten herkenbaar zijn aan hun etiket. Bram van Ojik, die de politiek gaat verlaten, diende hiertoe ook een motie in namens GroenLinks. GroenLinks stemde tegen een verbod op handel met nieuwe illegale nederzettingen. Helaas heeft GroenLinks onlangs ingestemd met een motie ter bevordering van de IHRA-definitie.

Op het gebied van internationale handel wil GroenLinks bindende regelgeving op basis van de OECD.

De Socialistische Partij besteedt in het partijprogramma geen aandacht aan de kwestie Israel/Palestina maar is wel stellig over mensenrechten als dwingende voorwaarde voor handel en bedrijven. Ook de SP heeft de afgelopen regeerperiode 8 moties ingediend ten behoeve van de Palestijnse zaak variërend van het oproepen tot het veroordelen van het geweld tegen de Gazaanse demonstranten van de Mars van Terugkeer, de opheffing van de blokkade en de vrijlating van Ahed Tamimi tot een oproep tot maatregelen in het geval Israel overgaat tot annexatie van de Westelijke Jordaanoever. Tevens stemde de SP altijd voor de moties van DENK over dit onderwerp (en vice versa). Sadet Karabulut heeft zich met name sterk gemaakt voor een onafhankelijk onderzoek naar het Israëlische geweld in Gaza. Helaas gaat mevrouw Karabulut na de verkiezingen de politiek verlaten.

De Partij voor de Dieren noemt het onderwerp Israel/Palestina niet in haar programma, maar stemt bij moties over het onderwerp geheel in lijn met het internationaal recht. Ook zij willen bindende wet – en regelgeving op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen voor internationale handel.

De Partij van de Arbeid noemt in het programma het streven naar de 2-statenoplossing en wil sancties als Israel overgaat tot annexaties van delen van de bezette gebieden. Mevrouw Ploumen diende namens haar partij tweemaal een motie in voor Palestijnse rechten, één voor de bescherming van de rechten van Palestijnse minderjarige gevangenen en één ter veroordeling van het Israëlische geweld tegen demonstranten in Gaza. Wat internationale handel betreft wil ook de PvdA bindende maatregelen wat betreft mensenrechtenschendingen, kinderarbeid en milieuschade.

De PvdA heeft tegen een verbod op handel met nieuwe illegale nederzettingen gestemd en voor een motie ter bevordering van de IHRA-definitie.

D66 pleit in indirecte woorden voor de Palestijnse staat en heeft ook voor erkenning gestemd onlangs. Ook heeft D66 gestemd voor opschorting van het associatieverdrag. Verder zet D66 zwaar in op regelgeving op Europees niveau voor internationale handel gebaseerd op bestaande VN en OESO-richtlijnen.

Ook D66 heeft tegen een verbod op handel met nieuwe illegale nederzettingen gestemd en voor een motie ter bevordering van de IHRA-definitie.

De overige partijen kleuren helemaal rood in ons overzicht en we nemen hen dan ook niet op in dit overzicht. Voor informatie over hun programma’s en hun standpunten wat betreft het Midden-Oosten verwijzen we naar dit artikel en dit artikel.

Wij wensen je veel wijsheid!

BDS Nederland op Twitter