Vakbonden: Handelsverdrag tussen EU en VS moet oproepen voor Israël boycot niet monddood maken

Meer dan 150 organisaties uit heel Europa gaan zich verzetten tegen pogingen van de Verenigde Staten om campagnes voor Palestijnse rechten de kop in te drukken door middel van een controversiële handelsovereenkomst.

De vakbonden, ngo’s en solidariteitsgroepen stellen in een brief die deze week werd gepubliceerd door de actiegroep War on Want dat ze zich “verzetten tegen de gevaarlijke onderhandelingen over de Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP) en de daarmee verband houdende pogingen door enkele Amerikaanse politici om het TTIP-proces te gebruiken om de vrijheid van meningsuiting en actievoeren in solidariteit met de strijd van het Palestijnse volk voor vrijheid, gerechtigheid en gelijkheid te beperken.

De TTIP-onderhandelingen – die uitgaan van een agenda opgesteld door lobbygroepen van grote bedrijven – zijn een poging om een aantal regels op milieu- en sociaal gebied te harmoniseren tussen de VS en de EU. Milieu- en arbeidersrechtenactivisten zijn bang dat het leidt tot een afzwakking van de regels op gebieden als voedselveiligheid, volksgezondheid en vervuiling.

In juni tekende de Amerikaanse president Barack Obama een wetsvoorstel waarbij het voor de VS één “van de belangrijkste onderhandelingsdoelen” voor TTIP wordt om “politiek gemotiveerde acties ter bevordering van boycot, desinvestering en sancties tegen Israël te ontmoedigen en te streven naar het ontmantelen van politiek gemotiveerde niet-tarifaire handelsbelemmeringen op Israëlische goederen, diensten of andere handel met de staat Israël.”

Bescherming van de nederzettingen
De wet rekt deze Amerikaanse ontmoediging van boycot, desinvestering en sancties (BDS) zo op dat er ook “door Israël bestuurde gebieden” bij horen, een truc om de stappen die de EU overweegt om producten uit Israëlische nederzettingen in de bezette Westelijke Jordaanoever te labellen.

Nadat Obama het wetsvoorstel getekende heeft, heeft zijn regering echter aangegeven dat ze niets zouden doen om producten uit de nederzettingen te beschermen tegen boycots. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken stelde dat de anti-BDS-bepaling “Israël en ‘door Israël bestuurde gebieden’ door elkaar gebruikt”, wat “in tegenspraak is met het Amerikaanse langetermijnbeleid.”

“Dit is wel een flinke verschuiving”, stelde Josh Ruebner, directeur beleid van de US Campaign to End the Israeli Occupation, in een analyse voor The Electronic Intifada. Voorheen stelde het ministerie van Buitenlandse Zaken met klem dat de VS zich ondubbelzinnig verzet tegen alle boycots, ook die van producten uit de illegale nederzettingen. Er is echter geen enkele twijfel dat de regering Obama zich verzet tegen BDS in het algemeen, wat in zijn laatste regeringsjaar alleen toe zal nemen.

Nu Obama critici van het akkoord over het Iraanse kernenergieprogramma probeert te paaien, doet hij meer concessies dan ooit aan de Israël lobby wat betreft Palestijnse rechten. Hillary Clinton, die kandidaat wil worden voor de Democratische Partij bij de verkiezingen volgend jaar, heeft ook gezworen BDS te bestrijden.

Aanval op de democratie
Verscheidene Europese regeringen hebben zich net zo stellig uitgesproken tegen steun aan Palestijnse pogingen om hun recht te halen. Maar Europese actiegroepen zijn klaar om verzet te bieden. De ondertekenaars van de brief verklaren:

Na de Israëlische aanval van 2014 op de Gazastrook, waarbij meer dan 2200 mensen gedood werden en moedwillige aanvallen op burgers werden uitgevoerd die volgens de VN en andere groepen oorlogsmisdaden waren, stonden wereldwijd mensen massaal op om hun steun met de Palestijnse strijd voor vrijheid, gerechtigheid en gelijkheid te tonen. Wij accepteren geen pogingen om via wetgeving die uitdrukkingen van solidariteit het zwijgen op te leggen.

Behalve tientallen Palestijnse solidariteitsbewegingen, behoorden ook groepen als Friends of the Earth International, Stop TTIP Ireland en het Italiaanse Italian Forum voor Waterbewegingen tot de ondertekenaars. Vanuit de vakbondsbeweging hoorden onder meer de Schotse Dundee Trades Union Council, de Spaanse Spain’s Unión Sindical Obrera met 120.000 leden en de Britse Unite trade union met 1,4 miljoen leden tot de ondertekenaars. Zoals in de brief wordt opgemerkt roept de TTIP in het algemeen weerstand op, niet alleen door de gevolgen voor Palestina maar omdat het een “ongekende overdracht van macht naar bedrijfsbelangen is en een serieuze aanval op democratie, maatschappelijke normen, arbeidersrechten en milieuwetgeving vertegenwoordigd.”

De brief en een volledige lijst met ondertekenaars is geplaatst op de website van War on Want.